Safarchand Sheti Maharashtra: मराठवाड्यातील शेतकऱ्याने रचला इतिहास! कोरडवाहू जमिनीत सफरचंद शेतीतून मिळवला लाखोंचा नफा

Safarchand Sheti Maharashtra: मराठवाड्यासारख्या कोरड्या आणि उष्ण हवामानासाठी ओळखल्या जाणाऱ्या भागात पारंपरिक पिकांपासून हटके प्रयोग करत स्थानिक शेतकरी राधाकिसन पठाडे यांनी सफरचंद शेतीत यश मिळवत नवे दिशादर्शन केले आहे. थंड हवामानात पिकणाऱ्या सफरचंदाचे उत्पादन आता मराठवाड्यातील कोरडवाहू जमिनीतही शक्य आहे, हे पठाडे यांनी आपल्या दोन एकर शेतात HRMN-99 या विशेष वाणाची लागवड करून सिद्ध केले. या प्रयोगातून त्यांनी तब्बल 18.75 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळवले असून, केवळ एक लाख रुपये खर्चात हा मोठा नफा कमावला आहे. हा प्रयोग मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायी ठरत असून, कोरडवाहू शेतीला नवी दिशा देणारा आहे.

HRMN-99 वाणाचे वैशिष्ट्य आणि लागवडीचे नियोजन

HRMN-99 हे सफरचंदाचे वाण हिमाचल प्रदेशातील शेतकरी हरमन सिंग यांनी विकसित केले आहे. या वाणाची खासियत म्हणजे कमी थंडीच्या वातावरणातही ते चांगले उत्पादन देते. त्यामुळे मराठवाड्यासारख्या उष्ण आणि कोरड्या हवामानातही याची लागवड यशस्वी होऊ शकते. राधाकिसन पठाडे यांनी तीन वर्षांपूर्वी आपल्या दोन एकर शेतात या वाणाची लागवड केली. त्यासाठी त्यांनी वैज्ञानिक पद्धतींचा अवलंब केला. नोव्हेंबर-डिसेंबर महिन्यात पानगळीसाठी औषधांची फवारणी, जानेवारीत फळधारणेसाठी नियोजनबद्ध ताण देणे आणि एप्रिल-मेमध्ये फळांची काढणी करताना पावसापासून संरक्षणासाठी विशेष व्यवस्था यांचा समावेश होता. या काळजीपूर्वक नियोजनामुळे त्यांना 500 क्रेट म्हणजेच सुमारे 12,500 किलो सफरचंदांचे उत्पादन मिळाले. या फळांची विक्री 150 रुपये प्रति किलो दराने झाली, ज्यामुळे त्यांना 18.75 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळाले. विशेष म्हणजे, या पिकासाठी लागणारा खर्च हा मोसंबीच्या पिकाप्रमाणेच, म्हणजेच फक्त एक लाख रुपये इतका होता. यामुळे त्यांना मोठा नफा मिळाला.

कृषी विद्यापीठाचे संशोधन आणि प्रोत्साहन

राधाकिसन पठाडे यांच्या या यशस्वी प्रयोगाने वसंतराव नाईक मराठवाडा कृषी विद्यापीठालाही प्रेरणा मिळाली आहे. विद्यापीठाने हिमायत बागेतील फळ संशोधन केंद्रात HRMN-99 वाणाची 50 कलमे एका एकरात लावली आहेत. कुलगुरू डॉ. इंद्र मणी यांच्या हस्ते ही लागवड करण्यात आली असून, प्रमुख फळशास्त्रज्ञ डॉ. संजय पाटील यांच्या मार्गदर्शनाखाली या वाणावर शास्त्रीय अभ्यास सुरू आहे. डॉ. पाटील यांनी सांगितले की, हा प्रयोग यशस्वी झाल्यास मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांना सफरचंदासारख्या उच्च मूल्याच्या फळपिकासाठी प्रोत्साहन मिळेल. यामुळे शेतकऱ्यांना उत्पन्नाचा नवा मार्ग उपलब्ध होऊ शकतो. हा प्रयोग केवळ मराठवाड्यापुरता मर्यादित नसून, राज्यातील इतर कोरडवाहू भागांसाठीही प्रेरणादायी ठरू शकतो.

अशी असेल खरीप २०२५ साठी सुधारित पीक विमा योजना: जाणून घ्या संपूर्ण माहिती

सफरचंद शेतीसाठी आवश्यक काळजी

सफरचंदाच्या यशस्वी लागवडीसाठी काही विशेष काळजी घ्यावी लागते. पठाडे यांनी आपल्या प्रयोगातून हे दाखवून दिले आहे की, योग्य नियोजन आणि वैज्ञानिक दृष्टिकोनाने कोरड्या हवामानातही हे पीक यशस्वी होऊ शकते. यासाठी खालील बाबी महत्त्वाच्या आहेत:

1. वेलींची छाटणी: झाडांची नियमित आणि योग्य छाटणी करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून फळधारणा चांगली होईल.
2. पानगळ आणि फळधारणा: पानगळीसाठी नियोजनबद्ध ताण देणे आणि फळधारणेसाठी योग्य वेळी औषध फवारणी करणे गरजेचे आहे.
3. पाणी व्यवस्थापन: कोरडवाहू भागात पाण्याची कमतरता असते, त्यामुळे ठिबक सिंचनासारख्या तंत्रांचा वापर करून पाण्याचा कार्यक्षम वापर करावा.
4. पावसापासून संरक्षण: फळ काढणीच्या वेळी पावसामुळे नुकसान होऊ नये यासाठी संरक्षक व्यवस्था उभारावी.

या सर्व बाबींचे काटेकोर पालन केल्यामुळे पठाडे यांना कमी खर्चात जास्तीत जास्त उत्पादन मिळाले. त्यांच्या या यशाने मराठवाड्यातील इतर शेतकऱ्यांमध्येही आत्मविश्वास निर्माण झाला आहे.

Dalimb Sheti Success Story: जालना येथील शेतकऱ्याची प्रेरणादायी यशोगाथा: डाळिंब शेतीतून ५ लाखांचे उत्पन्न!

Safarchand Sheti Maharashtra: मराठवाड्यासाठी नवी आशा

मराठवाड्यातील शेती नेहमीच दुष्काळ आणि पाण्याच्या कमतरतेशी झुंजत आहे. अशा परिस्थितीत राधाकिसन पठाडे यांचा हा प्रयोग शेतकऱ्यांसाठी आशेचा किरण ठरला आहे. जर सरकार आणि कृषी विद्यापीठ यांनी या प्रयोगाला तांत्रिक पाठबळ आणि अनुदान योजनांद्वारे प्रोत्साहन दिले, तर मराठवाडा केवळ सफरचंद उत्पादनाचा केंद्रच नव्हे, तर निर्यातक्षम दर्जाच्या फळांचे उत्पादन करणारा भाग बनू शकतो. हा प्रयोग शेतकऱ्यांना पारंपरिक पिकांपासून हटके पिकांकडे वळण्यासाठी प्रेरणा देणारा आहे. राधाकिसन पठाडे यांनी आपल्या जिद्दीने आणि मेहनतीने मराठवाड्याच्या कोरडवाहू शेतीला नवी दिशा दिली आहे, जी इतर शेतकऱ्यांसाठीही प्रेरणादायी ठरेल.