Gharkul Yojana: प्रधानमंत्री आवास योजना (PMAY) ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे, ज्याचा उद्देश देशातील प्रत्येक बेघर कुटुंबाला स्वतःचे पक्के घर मिळवून देणे हा आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना स्वतःचे घर बांधण्यासाठी आर्थिक मदत दिली जाते. ग्रामीण भागात 1.20 लाख रुपये आणि शहरी भागात 2.50 लाख रुपयांपर्यंत अनुदान मिळू शकते. याशिवाय स्वच्छ भारत मिशन अंतर्गत शौचालयासाठी 12,000 रुपये आणि मनरेगा योजनेतून 90-95 दिवसांचे मजुरी स्वरूपात अतिरिक्त सहाय्य मिळते. परंतु, अनेकांनी या योजनेसाठी अर्ज केला तरीही त्यांचे नाव लाभार्थी यादीत येत नाही. यामागील कारणे आणि त्यावर उपाय काय, हे आपण या लेखात समजून घेऊया.
यादीत नाव न येण्याची संभाव्य कारणे
प्रधानमंत्री आवास योजनेसाठी अर्ज करताना काही सामान्य चुका किंवा अपुरी माहितीमुळे अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. खालील काही प्रमुख कारणे यादीत नाव न येण्यामागे असू शकतात:
- चुकीची किंवा अपुरी माहिती: अर्ज भरताना जर तुम्ही चुकीचा पत्ता, आधार क्रमांक किंवा उत्पन्नाची माहिती दिली असेल, तर अर्ज नाकारला जाण्याची शक्यता असते. उदाहरणार्थ, आधार क्रमांक चुकीचा असल्यास किंवा उत्पन्नाचा पुरावा योग्य नसल्यास तुमचा अर्ज पडताळणीच्या टप्प्यात बाद होऊ शकतो.
- आधीच लाभ घेतलेला असणे: जर तुम्ही यापूर्वी केंद्र किंवा राज्य सरकारच्या कोणत्याही गृहनिर्माण योजनेतून लाभ घेतला असेल, तर तुमचा नवीन अर्ज स्वीकारला जात नाही. ही योजना फक्त त्यांनाच लाभ देण्यासाठी आहे, ज्यांच्याकडे स्वतःचे पक्के घर नाही किंवा जे कच्च्या घरात राहतात.
- महिलांच्या नावाने अर्ज न करणे: या योजनेत महिलांना प्राधान्य दिले जाते. जर तुम्ही अर्ज पुरुषांच्या नावाने केला असेल आणि घराच्या मालकीत महिलांचे नाव समाविष्ट नसेल, तर तुमचा अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. विशेषतः ग्रामीण भागात, महिलांच्या नावाने अर्ज केल्यास लाभ मिळण्याची शक्यता वाढते.
- उत्पन्न मर्यादेचे निकष पूर्ण न करणे: या योजनेसाठी उत्पन्नाची मर्यादा ठरलेली आहे. जर तुमचे वार्षिक उत्पन्न ठरलेल्या मर्यादेपेक्षा जास्त असेल, तर तुम्ही पात्र ठरत नाही. उदाहरणार्थ, आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल गट (EWS) साठी वार्षिक उत्पन्न 3 लाख रुपयांपर्यंत, तर कमी उत्पन्न गट (LIG) साठी 3 ते 6 लाख रुपये असावे लागते.
- कागदपत्रांची कमतरता: अर्जासोबत आधार कार्ड, उत्पन्नाचा दाखला, बँक खाते तपशील, आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे व्यवस्थित जोडली नसतील, तर अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. काहीवेळा कागदपत्रे अपूर्ण किंवा चुकीच्या स्वरूपात असल्यानेही अर्ज बाद होतो.
- ग्रामसभेद्वारे सत्यापन न होणे: ग्रामीण भागात, लाभार्थ्यांची निवड सामाजिक-आर्थिक आणि जातिगणना (SECC) 2011 च्या आधारावर आणि ग्रामसभेच्या सत्यापनाद्वारे केली जाते. जर तुमचे नाव या सत्यापन प्रक्रियेत पात्र ठरले नसेल, तर यादीत समावेश होत नाही.
कोण पात्र आहे?
प्रधानमंत्री आवास योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
गट | उत्पन्न मर्यादा (वार्षिक) | विवरण |
---|---|---|
EWS (आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल गट) | 3 लाख रुपये पर्यंत | बेघर किंवा कच्च्या घरात राहणारे कुटुंब, विशेषतः अनुसूचित जाती/जमाती, मागासवर्गीय आणि महिलांना प्राधान्य. |
LIG (कमी उत्पन्न गट) | 3 ते 6 लाख रुपये | क्रेडिट लिंक्ड सबसिडी योजनेसाठी पात्र, परंतु पूर्ण अनुदानासाठी नाही. |
MIG-I (मध्यम उत्पन्न गट-I) | 6 ते 12 लाख रुपये | क्रेडिट लिंक्ड सबसिडी योजनेसाठी पात्र. |
MIG-II (मध्यम उत्पन्न गट-II) | 12 ते 18 लाख रुपये | क्रेडिट लिंक्ड सबसिडी योजनेसाठी पात्र. |
याशिवाय, खालील गटांना प्राधान्य दिले जाते:
- अनुसूचित जाती (SC) आणि अनुसूचित जमाती (ST).
- इतर मागासवर्गीय (OBC).
- महिला अर्जदार.
- अपंग व्यक्ती असलेली कुटुंबे.
- भूमिहीन शेतमजूर कुटुंबे.
अर्ज कसा कराल?
प्रधानमंत्री आवास योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज प्रक्रिया सोपी आहे. खालील पायऱ्या फॉलो करा:
- ऑनलाइन अर्ज:
- गुगल प्ले स्टोअरवरून PMAY अॅप डाउनलोड करा किंवा https://pmayg.nic.in/ या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
- तुमचा मोबाइल नंबर टाकून OTP द्वारे नोंदणी करा.
- अर्जामध्ये नाव, पत्ता, आधार क्रमांक, उत्पन्नाचा दाखला आणि बँक खाते तपशील व्यवस्थित भरा.
- सर्व आवश्यक कागदपत्रे (आधार कार्ड, उत्पन्नाचा दाखला, बँक खाते तपशील, इत्यादी) अपलोड करा.
- ऑफलाइन अर्ज:
- तुमच्या जवळच्या ग्रामपंचायत कार्यालय, पंचायत समिती किंवा जिल्हा परिषदेत संपर्क साधा.
- तिथे उपलब्ध असलेला अर्जाचा फॉर्म भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडा.
लाभार्थी यादी कशी तपासाल?
अर्ज केल्यानंतर तुमचे नाव लाभार्थी यादीत आहे की नाही, हे तपासण्यासाठी खालील पायऱ्या फॉलो करा:
- अधिकृत वेबसाइट https://pmaymis.gov.in/ ला भेट द्या.
- Search Beneficiary पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमचा आधार क्रमांक किंवा नोंदणी क्रमांक टाकून शोधा.
- यादीत तुमचे नाव असेल तर बांधकामाची स्थिती आणि अनुदानाची रक्कम याबाबत माहिती दिसेल.
- जर नाव नसेल, तर तुमच्या ग्रामपंचायत कार्यालयात संपर्क साधून चुकीची कागदपत्रे किंवा इतर त्रुटी तपासा.
उपाय आणि सल्ला
जर तुमचे नाव यादीत आले नसेल, तर खालील गोष्टी करा:
- कागदपत्रे तपासा: तुम्ही दिलेली सर्व कागदपत्रे अचूक आणि पूर्ण असल्याची खात्री करा.
- ग्रामपंचायत/प्रशासनाशी संपर्क: तुमच्या अर्जाची सद्यस्थिती आणि नाकारण्याचे कारण जाणून घ्या.
- पुन्हा अर्ज करा: जर तुम्ही पात्र असाल आणि काही त्रुटींमुळे अर्ज नाकारला गेला असेल, तर त्या दुरुस्त करून पुन्हा अर्ज करा.
- टोल-फ्री क्रमांक: योजनेशी संबंधित तक्रारींसाठी टोल-फ्री क्रमांक 1800-11-6446 वर संपर्क साधा.
प्रधानमंत्री आवास योजना ही बेघर आणि गरजू कुटुंबांसाठी स्वतःचे घर बांधण्याची मोठी संधी आहे. परंतु, अर्ज प्रक्रियेत पूर्ण काळजी घेणे आणि योग्य कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे. जर तुमचे नाव यादीत आले नसेल, तर घाबरू नका. वर नमूद केलेल्या कारणांचा विचार करून आणि योग्य पावले उचलून तुम्ही योजनेचा लाभ घेऊ शकता. अधिक माहितीसाठी तुमच्या स्थानिक ग्रामपंचायत किंवा PMAY च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
1 thought on “Gharkul Yojana: घरकूल योजनेसाठी तुम्ही अर्ज केला पण नाव नाही आले? बघा यामागील कारणांची यादी”